Democratie is een uitstekend middel om een land richting te geven en rekening te houden met verschillende belangen. Toen ik als kind voor het eerst over dit onderwerp hoorde, dacht ik: “Wauw, dat is geweldig!” Maar ik had ook mijn twijfels. Waarom kun je alleen op een persoon stemmen en niet op een onderwerp? Dit kan zoveel beter!
Ik krijg een naar gevoel als ik het woord politiek hoor. Begrijp me niet verkeerd: het onderwerp is super belangrijk! Ik zie te vaak dat er sprake is van misbruik en dat verkeerde en persoonlijke belangen voorop staan. Ik doorzie die smerige politieke spelletjes en ik word er misselijk van.
Dit jaar leerde ik over directe democratie van Zwitserland, waardoor ik opnieuw over dit onderwerp nadacht. Deze gedachten brachten de oude ideeën uit mijn kindertijd terug, wat dus toch goede gedachten waren.
Directe democratie in Zwitserland is een politiek systeem waarin burgers rechtstreeks betrokken zijn bij de besluitvorming en wetgeving via referenda en volksinitiatieven. Dit betekent dat zij regelmatig stemmen over nationale en lokale kwesties en voorstellen kunnen indienen voor nieuwe wetten en grondwetswijzigingen.
Het Zwitserse systeem lijkt op het idee dat we in dit artikel bespreken, maar gaat vele stappen verder dan directe democratie. Daarom noem ik het hier een "Echte Democratie", voor het gemak.
In de echte democratie telt iedereen mee. Mensen zijn betrokken en kunnen stemmen over onderwerpen. Dus in plaats van dat mensen een vertegenwoordiger kiezen die namens hen beslissingen neemt, kunnen mensen stemmen over specifieke kwesties, wetten en beleid. Er is dan geen vertegenwoordiger meer. Op deze manier kan iedereen deelnemen aan het besluitvormingsproces, zodat de beslissingen van mensen gebaseerd zijn op de wil van alle mensen.
Je vraagt je misschien af: is het een goed idee om ‘het gewone volk’ over grote dingen te laten beslissen? Denken mensen daarvoor niet te simpel, te kortzichtig of te egoïstisch? Worden mensen bijvoorbeeld niet te gemakkelijk beïnvloed door populisme? Leren we van fouten?
Denk aan fouten uit het verleden en verkeerde beslissingen die via een referendum zijn genomen. Een voorbeeld hiervan zouden de referenda over het vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie kunnen zijn, de zogenaamde Brexit. De vraag is natuurlijk of het goed of fout was, maar het was de wens van iedereen die erop stemde.
Een echte democratie heeft veel voordelen voor iedereen. Er is meer aandacht voor het algemeen belang en mensen zijn veel meer betrokken. Het leert mensen beter samen te werken in plaats van ieder voor zich. Het draagt bij aan een gevoel van saamhorigheid. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje! Ik denk ook dat het helpt in de strijd tegen corruptie, verkeerde belangen en machtsmisbruik.
Mensen zijn zeer goed in staat keuzes te maken voor hun omgeving. Door te kijken naar wat er in jouw omgeving misgaat, kun je bijdragen aan het grotere geheel. Intelligentie of opleidingsniveau zijn niet belangrijk. Het is essentieel om met alle belangen rekening te houden.
Populisme ontstaat alleen omdat vertegenwoordigers kiezers voor zich willen winnen, maar die vertegenwoordigers zijn er niet in een echte democratie. Het is uiteraard niet waar dat mensen niet van hun fouten leren. Mensen leren door fouten te maken. Fouten maken is essentieel voor vooruitgang. In een echte democratie zullen er ook fouten worden gemaakt en daar zullen we ook van leren.
Het kennen van andere zaken, zoals binnenlands en buitenlands beleid of andere complexe kwesties, is essentieel. Je moet weten waar je het over hebt. Zo zouden er per specialisme groepen moeten worden aangemaakt om te adviseren bij specifieke keuzes. Voor elke optie wordt een verwacht gevolg geschetst.
Onderwijs is hierbij essentieel! Wat is de geschiedenis? Waarom zijn de dingen zoals ze zijn? Wat zijn de ervaringen uit het verleden? Wat gebeurt er? Waar liggen de gevaren? Je kunt pas een goede keuze maken als je je verder in het onderwerp verdiept. Door voorlichting kunnen we voorkomen dat mensen kiezen op basis van vage onderbuikgevoelens. Het mag geen meerkeuzegokspel zijn.
Stem op onderwerpen waar je veel over weet. Als je timmerman bent, heeft het geen zin om over de visserij te stemmen. Het is een goed idee om je in te schrijven voor onderwerpen waar je veel vanaf weet en waarop je goed kunt stemmen. Er worden alleen vragen gesteld over je vakkennis en algemene zaken.
Het internet is een uitermate geschikt communicatiemiddel voor een echte democratie. Je kunt bijvoorbeeld een platform of meerdere platforms maken waar mensen per onderwerp kunnen stemmen.
Ik begrijp dat een echte democratie zonder internet onmogelijk is. Dat maakt ook meteen duidelijk waarom hier niet eerder aan is gedacht. We moeten ons realiseren dat we diep in een digitaliseringsproces zitten en dat de politiek een inhaalslag moet maken.
Ik steun het idee van een echte democratie, waar mensen kunnen stemmen over kwesties, wetten en beleid. Het heeft veel voordelen. Het richt zich op het algemeen belang en betrekt mensen beter bij de besluitvorming. Het draagt bij aan de samenwerking en het gevoel ergens bij te horen en helpt corruptie en misbruik te voorkomen. Het is essentieel dat mensen kennis hebben van de kwesties waarover zij stemmen, dus onderwijs is noodzakelijk. Het internet is een ideaal communicatiemiddel voor een echte democratie. Het digitale tijdperk waarin we leven maakt het mogelijk deze vorm van democratie te realiseren.